Những phút tiêu sầu
Hồi tôi mới chân ướt chân ráo đến California có một ông bạn chỉ tôi một nghề kiếm tiền dễ dàng, lương thiện là nghề “đi sòng bài”. Tôi xin nói nghề đi sòng bài chứ không phải là nghề đi đánh bạc. Số là hồi ấy các sòng bài quanh vùng Nam California đang muốn chiêu dụ đồng hương mình đi đánh bạc càng đông càng tốt, nên ai lên xe để người ta chở đi sòng bài đều được đi xe miễn phí lại được phát $20 tiền tươi để kéo máy. Nếu đừng sờ vào máy kéo, mỗi tuần đi sòng bài năm ngày có thể kiếm $100, mỗi tháng đem về $400. Có cái nghề nào thanh nhàn bằng ngồi xe máy lạnh, nhìn phong cảnh trên đường và loanh quanh nhàn du trong sòng bài mà lại được phát đô la. Lẽ cố nhiên là cái nghề lạ lùng này chỉ dành cho các vị ăn không ngồi rồi hay đã lãnh tiền già mà không bị bận bịu đường con cháu.
Dần đà cái nghề “đi sòng bài” này mai một, từ $20 chủ xe hạ xuống còn $10, bây giờ chỉ còn mỗi chuyện đi xe miễn phí mà xe nào cũng có đông người đi. Kỹ nghệ sòng bài đã tập cho nhiều người nhiễm thói quen đánh bạc như các “drug dealer” đã tập cho người ta quen với ma túy.
Sòng bài là một dịch vụ hốt bạc và là cơ sở đóng thuế lớn nhất, có thể giúp cho ngân sách thành phố hay tiểu bang những số tiền lớn để lo cho việc công ích, có khi lên đến hàng tỷ bạc. Cũng chính vì vậy, mà năm ngoái Hội Ðồng Thành Phố Garden Grove, California, đã có những buổi thảo luận nên hay không nên cho mở sòng bài trong thành phố. Người ta cân bằng số tiền thuế thu vào để lo cho việc công ích và những tệ nạn xã hội do sòng bài này gây nên để đi đến kết luận là không chấp thuận cho dự án mở sòng bài. Chúng ta cũng lấy làm mừng là cư dân người Việt tại Garden Grove đã quyết liệt chống đối dự án này.
Nhưng Hội Ðồng Thành Phố Garden Grove sẽ giữ được lập trường này trong bao lâu, nếu chúng ta biết rằng ngay các cuộc vận động bầu cử tổng thống và các dân cử của nước Mỹ, bàn tay lông lá của những tay chủ nhân tỷ phú với những số tiền kếch sù cũng đã với vào. Từ năm 1997 đến 1999, kỹ nghệ casino đã bỏ ra $22.5 triệu để vận động các nhà làm luật liên bang, vậy thì dự án nào lại không được thông qua. Những số tiền lớn ấy lấy từ đâu ra, nếu là không từ những túi tiền của những người có máu mê... cờ bạc ở trên khắp nước Mỹ. Năm nay, dân California lại đứng trước bốn dự luật của tiểu bang cho phép các bộ lạc da đỏ hiện đứng làm chủ các sòng bài Pechanga, Morongo, Sycuan, Agua Caliente tăng thêm 17,000 máy kéo để có thể đem về cho ngân sách tiểu bang hằng trăm triệu đô la mỗi năm, nhưng 17,000 máy kéo sẽ đốt bao nhiêu cơ nghiệp và làm cho bao nhiêu kẻ tan cửa nát nhà. Một hội được thành lập để chống bốn dự luật này, nhưng không phải chống vì những tác hại của nó, mà chống vì dự luật này chỉ làm lợi cho bốn bộ lạc mà bỏ quên các bộ lạc khác (!)
Bây giờ mỗi buổi sáng xuống phố Bolsa, ngang qua ngã ba đường Moran và Bishop, người ta thường trông thấy một chiếc xe bus lớn đậu thường trực ở đây. Ðây là loại xe có thể chở đến 60 người, và liên tục đi về suốt ngày nối liền Bolsa và một sòng bài nào đó trong tiểu bang. Khách đi hầu hết là các vị cao niên nhàn hạ lại rủng rỉnh chút tiền và đây là những vị khách thường trực của các sòng bài trong vùng, mà những người quan sát công nhận rằng, vào đầu mỗi tháng sau khi nhận lãnh cái “check tiền già”, số người này lại đông hơn. Tôi đã có dịp chuyện trò với vài người bạn già để hỏi lý do vì sao họ thường đi xe lên sòng bài. Tất cả đều nói là vì họ buồn, không có việc gì làm, nhất là không bận bịu gì với đàn cháu.
Nhiều ông bạn của tôi chọn việc đi đánh bài là một môn giải trí. Khi người ta buồn người ta hút thuốc, khi người ta buồn người ta uống rượu, và cũng có khi người ta buồn người ta đi casino, và chúng ta hy vọng làn khói thuốc, ly rượu, những lá bài hay âm thanh leng keng từ những chiếc máy jackpot có thể tiêu được mối sầu của ta chăng. Chúng ta cũng thấy nhiều ông bạn già ở khu chợ ABC Nam California, Lion Plaza Bắc California, Lucky Seafood San Diego, Hong Kong 4 Houston, mệt mỏi tựa lưng vào những bức tường chăm chỉ cạo những miếng vé số để tìm một con số may mắn trong một ngày tha hương như mọi ngày buồn nản.
Hoàn cảnh của chúng ta qua đây ai lại không buồn, thua trận mạc, thua cuộc tình, gia đình tan nát, con cái khó dạy, ly hương xa xứ, ngày về “trông vời cố quốc mà đau”. Ôi những nỗi buồn tích tụ, bầm máu trong tim.
Nhưng cờ bạc quả là nguy hiểm hơn cả ba bức vách đổ kia là trai gái, rượu chè và ma túy. Ma túy coi vậy mà cũng khó gần vì sự sợ hãi và cũng vì sự cấm kỵ của luật pháp, không ai được phép quảng cáo hay phổ biến cho cái thú này. Rượu chè ở xứ này không cấm cũng phải sợ, vì xứ này không có xích lô mà cũng chẳng có xe ôm để đề phòng những lúc “ngoắt cần câu” nhưng lại được quảng cáo công khai, có khi chai rượu chen vào trong các buổi sinh hoạt của các hội đoàn hải ngoại, được đưa lên sân khấu mà không ai lên tiếng chỉ trích. Ở đây “trai gái” cũng khá đắt tiền nếu không muốn về Việt Nam nơi mà nhân phẩm người phụ nữ đang còn rẻ, tại hải ngoại vẫn có những lời mời mọc kín đáo với những câu ỡm ờ “phục vụ các anh tới bến!” nhưng chuyện này cũng chẳng chết ai! Về “bức tường” cờ bạc thì không ai xem đây là món nguy hiểm, trái lại còn cho đó là môn giải trí thanh cao, có khi đầy tính nghệ thuật. Ngày xưa thì các cụ sớm rượu tối trà, “tài bàn”, “tổ tôm”, “mạt chược”, ngày nay “pocker” được coi như trò chơi đấu trí, đầy tính nghệ thuật được nhiều người chăm chú theo dõi trên màn ảnh nhỏ. Các sòng bài ngày nay được người ta quảng cáo đầy dẫy trên báo chí và truyền hình, cả trên Internet, ở thành phố nào cũng có xe đưa quý vị đi đốt tiền mà không ai ngăn cấm, nhưng đằng sau chuyện này đã có bao nhiêu người têu tan sự nghiệp, nếu không người ta đã không gọi Las Vegas là “Sin City”.
Ði Las Vegas cả chục lần, tôi không gặp một ông “bạn dân” nào thổi còi phạt người đi đánh bài, hay chưa thấy một tin tự tử, phá sản hay giết người cướp của nào đăng trên báo địa phương. Nếu có, ai mà dám đến thành phố này nữa.
Tôi đã có dịp đến Abbeville, Louisana, một thành phố nghèo nàn sát bờ biển trong vịnh Mexico, nơi có nhiều anh em cựu tù nhân chính trị thuộc diện “đầu trọc” (1) đến định cư và hầu hết làm nghề đánh cá, tôm, hay liên quan đến nghề đóng hộp hải sản. Ở đây không có báo chí, đài phát thanh tiếng Việt, thậm chí không có nổi một sạp báo, một rạp hát hay một tiệm ăn cho ra hồn. Ngư dân làm mỗi năm dù chỉ sáu tháng cũng dư tiền sống thong thả suốt năm, vào Mùa Ðông biển động không đi biển được thì nằm nhà uống bia và đi sòng bài. Có nhiều người Việt cần cù đã xây dựng nên những nhà máy đông lạnh, mua nhiều con tàu đi biển đánh tôm, tài sản lên đến hàng triệu bạc, nhưng cũng chỉ vì những mùa biển động không đi làm nghề được, giải trí bằng cách đi casino... cho đỡ buồn, họ đã đốt hết sản nghiệp, bán luôn tàu đánh tôm, để cuối cùng trở lại đi làm công bằng nghề “đập càng ghẹ” (2) và “bóc đầu tôm” như cái thuở ban đầu mới đến đây.
Người ta lấy những tờ giấy đô la đốt lên cho tiêu nỗi sầu, để soi rọi tìm thấy trong bóng tối của tháng ngày những niềm vui, nhưng niềm vui vội tàn mà cuộc đời khó có thể đi lại từ đầu.
Huy Phương
(1) Ðầu trọc: không có thân nhân bảo lãnh.
(2) Nghề đập càng lấy thịt cua đóng hộp.
Những phút tiêu sầu
Moderator: HungNguyen